Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025

Αναπαραγωγιμότητα, λόγος και ποίηση



Το ποίημα είναι ένας ύμνος στην ανάγκη για όνειρο και μυστήριο που στέκει απέναντι στον ψυχρό ορθολογισμό




#haiku.adamaston.blogspot_

Το σύμπαν σιωπά, νετρίνα τρέχουν γοργά - φως δίχως σκοτάδι.


Σονέτο στην Επιστήμη – Έντγκαρ Άλαν Πόε

«Γιατί ορμάς έτσι πάνω στην καρδιά του ποιητή, 

Όρνιο που οι φτερούγες του είναι βαρετή πραγματικότητα;»

Ο Πόε βλέπει την επιστήμη ως δύναμη που περιορίζει τη φαντασία και την ποιητική περιπλάνηση. 

Εγκώμιο στην Αμφιβολία – Μπέρτολτ Μπρεχτ

«Ας είναι παινεμένη η αμφιβολία! …η ωραιότερη αμφιβολία απ’ όλες είναι όταν οι απελπισμένοι και φοβισμένοι σηκώνουν το κεφάλι και πια στων καταπιεστών τη δύναμη καθόλου δεν πιστεύουν.»

Ο Μπρεχτ υμνεί την αμφιβολία ως κινητήρια δύναμη για αλλαγή και αντίσταση. Η αμφισβήτηση δεν είναι αδυναμία, αλλά πράξη ελευθερίας.

Τα Τετράστιχα – Κωστής Παλαμάς

«Κορώνα των επιστημών, θαυματουργή Χημεία που μέσα από τα σκύβαλα στολίδια βγάζεις και πετράδια»

Ο Παλαμάς αναγνωρίζει τη δύναμη της επιστήμης, αλλά θέτει ερωτήματα για το αν μπορεί να αγγίξει την ψυχή και την ηθική του ανθρώπου.




Τι είναι η Κρίση Αναπαραγωγιμότητας;

Η αναπαραγωγιμότητα είναι η δυνατότητα να επαναληφθεί ένα επιστημονικό πείραμα με τα ίδια αποτελέσματα και αποτελεί θεμέλιο της επιστημονικής αξιοπιστίας. Όμως, σε πεδία όπως η ψυχολογία, η κοινωνιολογία και η ιατρική, πολλές δημοσιευμένες μελέτες δεν αναπαράγονται επιτυχώς, προκαλώντας αμφισβήτηση των ευρημάτων και των θεωριών τους.


Το 2015, έρευνα έδειξε πως πάνω από τα δύο τρίτα των επαναλήψεων στην ψυχολογία απέτυχαν να επιβεβαιώσουν τα αρχικά αποτελέσματα.


 Γιατί συμβαίνει αυτό;

Ευέλικτες μεθοδολογίες: μικρά δείγματα, αμφισβητήσιμες στατιστικές τεχνικές

Κουλτούρα “publish or perish”: πίεση για θετικά ή εντυπωσιακά αποτελέσματα

Επιλεκτική δημοσίευση: περιοδικά συχνά αγνοούν αρνητικά ή “ουδέτερα” ευρήματα

Οικονομικές πιέσεις: εταιρικές χρηματοδοτήσεις ενδέχεται να επηρεάζουν τα αποτελέσματα

 Πώς Ανταποκρίνεται η Επιστήμη;


 Προκαταχώριση μελετών

 Ανοιχτά δεδομένα & κώδικες

 Registered Reports: αξιολόγηση βάσει μεθοδολογίας, όχι αποτελέσματος

 Χρηματοδότηση επαναλήψεων από ιδρύματα και οργανισμούς


 Η Επιστήμη σε Κρίση Νοήματος;


Η κρίση δεν είναι μόνο τεχνική αλλά είναι κρίση εμπιστοσύνης και νοήματος:

Ποιος επωφελείται από τα επιστημονικά αποτελέσματα;

Ποιες φωνές ακούγονται και ποιες μένουν στην αφάνεια;


 Η Ποίηση και η λογοτεχνία ως Αντίλογος


Σε αντίθεση με την επιστημονική τεκμηρίωση, η ποίηση δεν επαληθεύει, αλλά στοχάζεται.

Φωτίζει την ανθρώπινη αβεβαιότητα

Θυμίζει ότι η αλήθεια δεν είναι πάντα μετρήσιμη

Δίνει φωνή σε όσα δεν χωρούν σε πίνακες και διαγράμματα

Καθώς η ποίηση σε εποχές κρίσης γίνεται αντίσταση, παρηγοριά και ερμηνεία, η κρίση αναπαραγωγιμότητας μας ωθεί να αναστοχαστούμε τι σημαίνει "γνώση" και ίσως το πρόβλημα δεν είναι ότι η επιστήμη δεν είναι “ποιητική”, αλλά ότι ξεχάσαμε πως και η επιστημονική εξέλιξη χρειάζεται ανθρώπινη ερμηνεία, λογοτεχνική έκφραση, ποίηση και μουσική. 

Υπάρχει ακόμα αυτός ο αντίλογος ή έχει χαθεί;
Μήπως η ποίηση και η λογοτεχνία περνούν την δική τους κρίση εδώ και καιρό;





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.