«Oh llama de amor viva!» San Juan de la Cruz

 

San Juan de la Cruz

CANCIONES que hace el alma en la íntima unión de Dios

Oh llama de amor viva,
que tiernamente hieres
de mi alma en el más profundo centro!
Pues ya no eres esquiva,
acaba ya, si quieres,
rompe la tela de este dulce encuentro.

Oh cauterio suave!
Oh regalada llaga!
Oh mano blanda! ¡Oh toque delicado!
que a vida eterna sabe,
y toda deuda paga!
Matando, muerte en vida la has trocado.

Oh lámparas de fuego,
en cuyos resplandores
las profundas cavernas del sentido,
que estaba oscuro y ciego,
con extraños primores
calor y luz dan junto a su Querido!

Cuán manso y amoroso
recuerdas en mi seno,
donde secretamente solo moras:
y en tu aspirar sabroso
de bien y gloria lleno,
cuán delicadamente me enamoras!

---

Τραγούδια της ψυχής στην εσωτερική ένωση με τον Θεό

Ω ζωντανή φλόγα της αγάπης,
που τρυφερά πληγώνεις
την ψυχή μου στο πιο βαθύ της κέντρο!
Αφού πια δεν μου κρύβεσαι,
τελείωσε, αν θέλεις,

σχίσε το πέπλο αυτής της γλυκιάς ένωσης.

Ω γλυκιά καυτή πληγή!
Ω ευλογημένο τραύμα!
Ω απαλή χείρα! Ω λεπτό άγγιγμα!
που μυρίζει αιώνια ζωή
και εξοφλεί κάθε χρέος!
Σκοτώνοντας, έχεις μετατρέψει τον θάνατο σε ζωή.

Ω λαμπάδες φωτιάς,
μες στις ακτίνες σας
οι βαθιές σπηλιές των αισθήσεων,
που ήταν σκοτεινές και τυφλές,
με παράξενη ομορφιά
δίνουν φως και θερμότητα κοντά στον Αγαπημένο!

Πόσο ήρεμα και γεμάτα αγάπη
με θυμάσαι στο στήθος μου,
όπου μυστικά κατοικείς μόνος
και με την γλυκιά σου ανάσα,
γεμάτη αγαθότητα και δόξα,
πόσο λεπτά με κάνεις να σε ερωτευτώ!

---

Η Φλόγα που Τραυματίζει με Αγάπη: Λογοτεχνική Ανάγνωση του «Oh llama de amor viva!» του San Juan de la Cruz

Η ποίηση του San Juan de la Cruz δεν διαβάζεται· βιώνεται. Είναι μια γλώσσα που δεν εξαντλείται στη σημασία των λέξεων, αλλά απλώνεται σε βάθη υπαρξιακά. Το ποίημα «Oh llama de amor viva!» είναι ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της ισπανικής μυστικιστικής λογοτεχνίας, όπου η ψυχή εκφράζει τον πόθο της για τον Θεό μέσα από εικόνες φλόγας και εσωτερικής μεταμόρφωσης.

Η Ποίηση ως Φλόγα 

Η φλόγα της αγάπης δεν είναι απλώς σύμβολο του Θεού· είναι ενεργή παρουσία, είναι πληγή που δεν πονά αλλά μεταμορφώνει. Ο ποιητής χρησιμοποιεί λέξεις όπως hieres (πληγώνεις), llaga (τραύμα), cauterio (καυτή πληγή) για να περιγράψει την εμπειρία της θείας αγάπης και ο λόγος που εκφράζει είναι η έκφραση της ψυχής που ερωτεύεται τον Θεό με τρόπο απόλυτο.

Η Μεταμόρφωση της Ψυχής

Η δεύτερη στροφή μιλά για μια πληγή που «πληρώνει κάθε χρέος» και «μετατρέπει τον θάνατο σε ζωή». Η θεία αγάπη δεν είναι απλώς παρηγοριά· είναι κάθαρση, είναι αναγέννηση. Ο θάνατος οδηγεί στη ζωή της ψυχής στο φως του Θεού. Η ποίηση εδώ λειτουργεί ως μυστικό τελετουργικό, όπου ο λόγος γίνεται μέσο πνευματικής μεταμόρφωσης.

Το Φως το Αληθινό

Στην τρίτη στροφή, οι «λαμπάδες φωτιάς» φωτίζουν τις «βαθιές σπηλιές των αισθήσεων». Η εικόνα είναι σχεδόν πλατωνική: η ψυχή που ζούσε στο σκοτάδι του αισθητού κόσμου τώρα βλέπει το φως του Θεού. Η ποίηση γίνεται αποκάλυψη, και η αποκάλυψη αυτή γίνεται μια αισθητή εμπειρία.

Η Σιωπηλή Κατοικία του Θεού

Η τέταρτη στροφή είναι η πιο ήρεμη, η πιο εσωτερική. Ο Θεός κατοικεί «μυστικά» στο στήθος της ψυχής, και με την «γλυκιά του ανάσα» την ερωτεύεται. Δεν υπάρχει πια πόθος· υπάρχει ένωση. 

Η γλώσσα γίνεται λεπτή, σχεδόν άυλη, ο έρωτας είναι πνευματικός και η συγκίνηση είναι βαθιά και ανθρώπινη.

Η Ποίηση του San Juan de la Cruz

Το «Oh llama de amor viva!» είναι ένα έργο τέχνης που ενώνει την αγάπη για τον Χριστό με την ποίηση και εκφράζει απόλυτα την σχέση του ποιητή με τον Θεό. 

Ο San Juan de la Cruz δεν γράφει για να διδάξει αλλά για να αποκαλύψει το δικό του βίωμα και μέσα από αυτή την αποκάλυψη, ο ποιητικός λόγος του αποκτά ένα ιδιαίτερο βάρος για όλους.