Χαλίλ Γκιμπράν: Ένας εκφραστής της Ελευθερίας

Ο Λιβανοαμερικανός ποιητής, φιλόσοφος και ζωγράφος Χαλίλ Γκιμπράν (1883–1931) άφησε πίσω του ένα έργο διαχρονικό, γεμάτο συμβολισμούς, πνευματικότητα και ανθρωποκεντρικά οράματα. Το έργο του «Ο Προφήτης» συνεχίζει μέχρι σήμερα να εμπνέει ανθρώπους κάθε ηλικίας και πολιτισμικού υπόβαθρου. Μέσα από βαθυστόχαστο λόγο και υπερβατική σκέψη, ο Γκιμπράν μας καλεί να αναζητήσουμε την αλήθεια αλλά πόσο καλά το καταφέρνει;

Αναζήτηση της Αυθεντικότητας

Στο ποίημα «Οι Επτά Εαυτοί», ο Γκιμπράν μάς παρουσιάζει την ανθρώπινη ψυχή σαν ένα μωσαϊκό διαφορετικών φωνών. Κάθε εαυτός αντιπροσωπεύει και μια πτυχή του εσωτερικού μας κόσμου: ο φοβισμένος, ο ματαιόδοξος, ο πνευματικός… Όλοι τους διαφωνούν, μα ο έβδομος, ο πιο ήρεμος και σοφός, μένει σιωπηλός. Ίσως επειδή η αληθινή κατανόηση δεν φωνάζει – απλώς Είναι.

 "Και εγώ έμεινα να παρατηρώ τον εαυτό μου με παράξενη αγάπη, όπως κοιτάς έναν ξένο που κουβαλά κάτι οικείο."

 Η Αγάπη ως Ελευθερία

Στο κεφάλαιο «Για την Αγάπη» από τον Προφήτη, ο Γκιμπράν περιγράφει την αγάπη σαν δύναμη που μας μεταμορφώνει. Όχι σαν κατοχή ή εξάρτηση, αλλά σαν κάλεσμα προς βαθιά υπαρξιακή ολοκλήρωση:

 "Αγαπάτε ο ένας τον άλλον, αλλά μη δημιουργείτε δεσμούς αγάπης: Μάλλον αφήστε την να είναι μια κινούμενη θάλασσα ανάμεσα στις ψυχές σας."

Η ελευθερία μέσα στην αγάπη αποτελεί έναν από τους πιο ριζοσπαστικούς – και λυτρωτικούς – ορισμούς του έρωτα στη μοντέρνα λογοτεχνία.

 Η Ελευθερία μέσα από τον Τρελό

Στο πεζό ποίημα "Ο Τρελός", ο ποιητής αναρωτιέται τι σημαίνει να είσαι αληθινός. Όταν του αφαιρούνται οι μάσκες της κοινωνικής ταυτότητας, εκείνος ανακαλύπτει τη χαρά της ελευθερίας:

 "Και τώρα, αφού δεν έχω μάσκες, μπορώ να δω τον εαυτό μου και εσάς, όπως αληθινά είμαστε."

Η τρέλα του δεν είναι παραλογισμός, αλλά αποδέσμευση από τις απαιτήσεις του κόσμου. Μια πρόσκληση προς αυθεντικότητα και αυτογνωσία.

Ο Χαλίλ Γκιμπράν δεν μας προσφέρει απλές απαντήσεις αλλά όσο περισσότερο διάβαζα τα έργα του Χαλίλ τόσο περισσότερο καταλάβαινα πως η μία και μοναδική αλήθεια και η οδός είναι ο Χριστός και πως δεν υπάρχουν άλλοι δρόμοι. Έτσι λοιπόν η ποίηση του Χαλίλ Γκιμπράν δεν κρύβει τις ρωγμές αλλά τις αναδεικνύει εμπνευσμένη από τον σπόρο της αλήθειας και ο σπόρος της αλήθειας θα φυτρώσει όπου πέσει αν φροντίσει να καθαρίσει κάποιος τα χορτάρια, αλλά το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας ξεχωριστά την σκιά ενός δέντρου μέσα στη ζέστη είναι καθαρά υποκειμενικό.

Συνεπώς ο Γκιμπράν είπε με τον δικό του τρόπο αυτό που καταλάβαινε και τα έργα του αποτελούν μια καλή πηγή σκέψης και προβληματισμού. Το δικό μου συμπέρασμα είναι πως είναι άλλο η μακαριότητα και άλλο η ελευθερία, όσο δε για την αγάπη πρώτα απ` όλα είναι το να μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να σου κάνουν όποιοι και να είναι αυτοί.

Θα κλείσω εδώ με το πολυσυζητημένο: «Τα παιδιά σας δεν είναι δικά σας παιδιά.  Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της ζωής για τον εαυτό της.  Έρχονται στον κόσμο μέσα από εσάς, αλλά δεν προέρχονται από εσάς.  Και παρότι είναι μαζί σας, δεν ανήκουν σε σας.» Κανένας δεν ανήκει σε κανέναν λοιπόν γράφει ο Γκιμπράν εκατό χρόνια πριν αλλά κάτι τέτοιο μόνο αποδεκτό στην πράξη δεν φαίνεται να έγινε ποτέ και το παιδομάζωμα συνεχίζεται πιο πονηρά από ποτέ για να εξυπηρετήσει ταπεινές σκοπιμότητες ως συνήθως.

"I’ll close with the oft-quoted: 'Your children are not your children. They are the sons and daughters of Life’s longing for itself. They come through you but not from you. And though they are with you, yet they belong not to you.' No one belongs to anyone, writes Gibran a hundred years ago—yet such a truth seems never to have been truly accepted in practice. And the gathering of children continues, now more cunningly than ever, to serve petty purposes, as usual."

« Je vais conclure avec cette citation tant reprise : “Vos enfants ne sont pas vos enfants. Ce sont les fils et les filles du désir de la Vie pour elle-même. Ils viennent à travers vous, mais non de vous. Et bien qu’ils soient avec vous, ils ne vous appartiennent pas.” Personne n’appartient à personne, écrivait Gibran il y a cent ans — et pourtant, cette vérité ne semble jamais avoir été vraiment acceptée dans les faits. L’enrôlement des enfants continue, plus rusé que jamais, pour servir des intérêts mesquins, comme toujours. »